ของชําร่วย สําคัญอย่างไร ทำไมพิธีต่างๆ ต้องมีของชำร่วย

เคยสงสัยกันหรือไม่ว่า ของชำร่วยนั้น มีความสำคัญอย่างไร ทำไมในงานพิธีสำคัญต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นพิธีมงคลสมรส, งานบวช, งานศพ เจ้าบ้านหรือเจ้าภาพ ถึงต้องเตรียมของชำร่วยเอาไว้มอบให้กับบรรดาแขกที่มาร่วมงาน วันนี้เรามีคำตอบมาฝากกัน เพื่อให้คุณได้เข้าใจถึงประโยชน์และความสำคัญของการมอบของชำร่วย และเพื่อให้คุณสามารถเลือกของชำร่วยให้เหมาะสมต่อพิธีต่างๆ ได้มากยิ่งขึ้น โดยสามารถแบ่งความสำคัญของของชำร่วยในงานพิธีต่างๆ ได้เป็น 3 พิธีใหญ่ๆ ดังนี้

1. ของชำร่วยพิธีมงคลสมรส หรือของชำร่วยแต่งงาน

ถือเป็นพิธีสำคัญที่ต้องมีของชำร่วยเป็นส่วนประกอบหลัก สำหรับพิธีมงคลสมรสหรืองานแต่งงาน ที่การมอบของชำร่วยให้แก่ผู้มาร่วมงานนั้น ถือว่าเป็นวิธีการแสดงความขอบคุณจากเจ้าบ่าวเจ้าสาวต่อผู้ที่มาร่วมงานได้เป็นอย่างดี โดยมีความเชื่อเดิมมาจากเรื่องเล่ากล่าวขานของคู่รักชาวยุโรปในงานแต่งงานหนึ่ง ซึ่งเป็นผู้ริเริ่มในการมอบของชำร่วยให้แขกเหรื่อในงานพิธีมงคลสมรส ซึ่งครั้งนั้น เจ้าบ่าวเจ้าสาวได้เลือกกล่องใส่ของชิ้นเล็กๆ ที่ภายในบรรจุน้ำตาลเอาไว้ ซึ่งในสมัยก่อนนั้น น้ำตาลถือเป็นของที่มีค่า เพราะมีราคาสูง การมอบน้ำตาลให้แก่กัน จึงกลายเป็นสัญลักษณ์แสดงความหมายถึงของมีค่าที่บ่าวสาวได้มอบให้แขกเหรื่อ เพื่อเป็นการขอบคุณแขกที่มาร่วมเป็นสักขีพยานในงานแต่งงานของตน

สืบเนื่องมายังปัจจุบัน การมอบของชำร่วยในงานแต่งนั้นก็ได้พัฒนากลายมาเป็นสิ่งของมีค่า กระทั่งกลายมาเป็นสิ่งของเล็กๆ น้อยๆ ซึ่งเป็นสัญลักษณ์บ่งบอกความรักของคู่บ่าวสาว โดยแสดงถึงความเป็นตัวตนของบ่าวสาวและมอบแทนคำขอบคุณภายในชิ้นเดียวกัน ทำให้ผู้รับเกิดความประทับใจ และระลึกถึงพิธีมงคลสมรสนี้ในทุกๆ ครั้ง ที่ได้มองเห็นของชำร่วยเหล่านั้น ยิ่งหากเป็นของชำร่วยงานแต่งที่สามารถนำไปใช้งานจริงในชีวิตประจำวันได้แล้ว ก็จะยิ่งเกิดคุณค่าต่อตัวผู้รับมากขึ้นด้วย เพราะถือว่าของชำร่วยชิ้นนั้นมาพร้อมประโยชน์ในการใช้งานจริง มีคุณค่ากว่าของชำร่วยบางชิ้นที่ทำได้เพียงแค่ตั้งโชว์แต่เพียงเท่านั้น และเนื่องจากในยุคสมัยนี้ที่เปลี่ยนไป การเลือกของชำร่วยงานแต่งงาน บ่าวสาวจึงนิยมให้ของชำร่วยประเภทภาชนะ จาน ชาม ถ้วย แก้ว ตลอดจนตะเกียบหรือช้อนส้อมต่อแขกเหรื่อเพื่อให้เกิดประโยชน์ในการใช้งานสูงสุด และเพื่อไม่ให้ของชำร่วยนั้นถูกนำไปทิ้งขว้างนั่นเอง

2. ของชำร่วยพิธีฌาปนกิจ

งานฌาปนกิจ เป็นงานสำคัญที่เจ้าภาพจำเป็นจะต้องมีของชำร่วยเตรียมเอาไว้เพื่อมอบให้แขกที่มาแสดงความไว้อาลัยผู้เสียชีวิตภายในงาน โดยของชำร่วยงานศพ ของแจกงานศพ ราคาถูก นั้น ถือเป็นเครื่องแสดงความขอบคุณต่อแขกที่มาร่วมงาน และแสดงถึงความเป็นตัวตนของผู้เสียชีวิต เพื่อให้ผู้คนได้ระลึกถึงผู้เสียชีวิตอยู่เสมอ อีกทั้งยังเป็นเครื่องแสดงความรัก ความหวังดี และความห่วงใย ให้กับผู้ที่มาร่วมงานได้เป็นอย่างดีด้วยเช่นเดียวกัน

โดยของชำร่วยงานศพซึ่งเป็นที่นิยมในปัจจุบันก็ล้วนแล้วแต่เป็นของที่สามารถนำไปใช้งานจริงได้ เพื่อให้ผู้รับเกิดประโยชน์สูงสุด และระลึกถึงผู้เสียชีวิตอยู่เสมอ เมื่อนำมาใช้ เช่น ร่ม, แก้วน้ำ, ไฟฉาย หรือแม้กระทั่งยาดม พิมเสนน้ำของชำร่วย, พิมเสนน้ํา ลูกกลิ้ง, บทสวดมนต์ชินบัญชร ของชำร่วย ราคาถูก, กระเป๋าใส่เหรียญ ของชำร่วย ราคาส่ง ซึ่งเป็นของชำร่วยเล็กๆ น้อยๆ แต่ราคาไม่แพง หากแต่แฝงไปด้วยความห่วงใยที่เจ้าภาพมีให้กับผู้ร่วมงาน ดังนั้น การเลือกของชำร่วยงานศพ จึงถือเป็นขั้นตอนสำคัญที่เจ้าภาพจะต้องเลือกของเพื่อให้ผู้รับเกิดความรู้สึกประทับใจ และสามารถแสดงความขอบคุณผู้มาร่วมไว้อาลัยผ่านของชิ้นเหล่านั้นได้ ซึ่งจะต้องตั้งอยู่บนพื้นฐานความเหมาะสม เหมาะแก่กาลเทศะของงานศพให้มากที่สุด

3. ของชำร่วยพิธีอุปสมบท

นอกจากพิธีสมรสและงานศพแล้ว อีกหนึ่งพิธีสำคัญที่ขาดของชำร่วยไม่ได้เลยก็คือ งานอุปสมบท ซึ่งถือเป็นงานบุญ ที่ผู้มาร่วมงานนั้น มาพร้อมใจที่มีกุศลต่อตัวผู้ที่บวชเป็นพระหรือเป็นเณร นับเป็นพิธีสำคัญที่คนไทยมักจะให้ความสำคัญในการไปร่วมงานกันมากที่สุด เนื่องจากความเชื่อที่ว่า ใครมาร่วมงานบวชแล้ว จะมีบุญมากขึ้น หรือชาติหน้าจะได้เกิดเป็นนางฟ้า เทวดานั่นเอง ดังนั้น เราจึงมักจะเห็นภาพของงานบวช คราคร่ำไปด้วยผู้คนทุกเพศ ทุกวัย ที่มาร่วมงานกันโดยมิได้นัดหมาย ส่งผลทำให้เจ้าภาพผู้จัดงานจำเป็นจะต้องเตรียมของชำร่วยเพื่อมอบให้เป็นเครื่องแสดงความขอบคุณต่อแขกที่มาร่วมงานพิธีมากเป็นพิเศษ

ของชำร่วยในงานอุปสมทบ ถือเป็นของชำร่วยที่นอกจากจะแสดงความขอบคุณให้กับแขกที่มาร่วมงานแล้ว ยังสร้างคุณค่าทางจิตใจต่อผู้รับ เพราะส่วนใหญ่แล้วของชำร่วยที่นิยมมอบให้กับแขกในงานอุปสมบทนั้นก็จะเป็นพระเครื่อง ซึ่งนับว่าเป็นสิ่งของมีค่าที่สามารถสร้างความประทับใจให้กับผู้มาร่วมงานได้เป็นอย่างดี อีกทั้งการมอบพระเครื่องให้แก่กันนั้น ก็ถือเป็นการแสดงความเคารพต่อกันละกัน และเป็นการมอบบุญให้กันและกันด้วย เหมาะสำหรับมอบให้ผู้ใหญ่ ผู้สูงอายุ และเพื่อให้เข้ากับบรรยากาศของงานอุปสมบทมากขึ้นด้วย ดังนั้น การมอบของชำร่วยให้ตรงใจผู้รับมากที่สุดในงานบวชจะทำให้เจ้าภาพก็มีโอกาสที่จะได้บุญนั้นไปด้วยเช่นกัน จึงเป็นเรื่องสำคัญที่ต้องเลือกของชำร่วยให้มีความเหมาะสมมากที่สุด

เมื่อเข้าใจถึงความสำคัญของของชำร่วยในงานพิธีต่างๆ แล้ว สิ่งที่จำเป็นในขั้นตอนต่อไปของเจ้าภาพหรือเจ้าบ้าน ก็คือการเลือกของชำร่วยให้เหมาะสมกับผู้รับในงานพิธีต่างๆ ให้มากที่สุดนั่นเอง เพื่อให้ผู้รับเกิดความประทับใจ และเพื่อให้เกิดความเหมาะสมต่อกาลเทศะของงานนั้นๆ และเกิดเป็นคุณค่าทางจิตใจตามมา อีกทั้งยังสามารถนำของที่ได้รับไปใช้ประโยชน์จริงในชีวิตประจำวันได้ เรียกว่าเป็นการมอบของชำร่วยที่มาพร้อมความคุ้มค่าอย่างยิ่งทีเดียว